Evolutie van de gevangenispopulatie
Van de inhoud van de documenten mag geen enkel gebruik worden gemaakt zonder uitdrukkelijke en nauwkeurige bronvermelding.
Toepassingsmogelijkheden van het elektronisch toezicht in het kader van de voorlopige hechtenis
Auteurs: DE MAN C., MAES E., MINE B., VAN BRAKEL, R.
Referentie: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Operationele Directie Criminologie, Brussel, december 2009, 304p.
Type document: Onderzoeksrapport
Onderwerp : In dit rapport wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de toepassingsmogelijkheden van elektronisch toezicht in de fase van het gerechtelijk vooronderzoek. In een eerste deel wordt de situatie geschetst in het buitenland en wordt ook de actuele toepassing van ET in België behandeld. Een tweede deel omvat de resultaten van rondetafelgesprekken met praktijkactoren en van een screening van gerechtelijke dossiers. De studie naar het profiel van de beklaagdenpopulatie en de duur van de voorlopige hechtenis is opgenomen in een derde deel. Afgesloten wordt met een transversale analyse van de belangrijkste onderzoeksresultaten en de formulering van relevante beleidsaanbevelingen of mogelijke denkpistes bij eventuele invoering van ET in het kader van de voorlopige hechtenis.
Auteurs: DE MAN C., MAES E., MINE B., VAN BRAKEL, R.
Referentie: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Operationele Directie Criminologie, Brussel, december 2009.
Type document: Onderzoeksrapport
Onderwerp : Dit document omvat de bijlagen bij het onderzoeksrapport ‘Toepassingsmogelijkheden van het elektronisch toezicht in het kader van de voorlopige hechtenis’
Auteurs : MAES E., VANNESTE C. (dir.)
Referentie : Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Departement Criminologie, Onderzoeksproject, Brussel, geactualiseerde versie januari 2008.
Type van document : Voorstelling van onderzoeksproject
Onderwerp : Dit onderzoek, gevoerd in samenwerking met het Directoraat-Generaal uitvoering van straffen en maatregelen, beoogt een regelmatige wetenschappelijke exploitatie van de penitentiaire gegevensbank. Betracht wordt de ontwikkeling van een systematische en gecontextualiseerde analyse van de evolutie van diverse pertinente factoren, waarbij deze gegevens tevens in relatie worden gebracht met gegevens uit andere gegevensbanken met betrekking tot de werking van de strafrechtsbedeling, meer in het bijzonder met gegevens over veroordelingen.
Productie en exploitatie van gegevens betreffende de toepassing van de wet houdende oprichting van strafuitvoeringsrechtbanken en de wet betreffende de externe rechtspositie van gedetineerden
Auteurs : MAES E., VANNESTE, C. (dir.)
Referentie : FOD Justitie, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Brussel, september 2008, 10p.
Type van document: Voorstelling van onderzoeksproject
Onderwerp : Dit onderzoek heeft betrekking op de aanmaak en analyse van een aantal statistische gegevens met betrekking tot de toepassing van de nieuwe wetgeving inzake de externe rechtspositie van veroordeelden tot vrijheidsberovende straf en de oprichting van strafuitvoeringsrechtbanken. In het kader van dit project zal in eerste orde hoofdzakelijk worden gewerkt op basis van de gegevens die worden geregistreerd in de voor de strafuitvoeringsrechtbanken ontworpen databank SURTAP.
Auteurs : MAES, E. (i.s.m. Samuel DELTENRE en Willy VAN DEN BERGH)
Referentie : FOD Justitie, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Brussel, 26 september 2006, 37p. + bijlagen
Type document: Onderzoeksnota
Onderwerp : In deze onderzoeksnota wordt gerapporteerd over een kleinschalig onderzoek naar de anno 2006 gehanteerde werkwijze inzake strafberekening en –uitvoering van gevangenisstraffen en de implicaties ervan voor de omvang van de gevangenispopulatie. Ter illustratie wordt één en ander ondersteund met empirische gegevens over o.a. de ‘ouderdom’ van nog steeds in uitvoering zijnde vonnissen tot vrijheidsberovende straf. Eveneens worden een aantal alternatieve pistes geformuleerd, waarbij telkens wordt nagegaan welke implicaties de voorgestelde ingrepen zouden hebben in de praktijk.
Auteur : VANNESTE C.
Referentie : document de référence pour la contribution au colloque « La prison : droit dans le mur ? » organisé par à l’occasion du XXVème anniversaire de l’Association Syndicale des Magistrats, Bruxelles, Maison des Parlementaires, 28 janvier 2005 et au colloque « La nouvelle loi pénitentiaire a-t-elle un avenir ? » organisée par les Services d’aide aux justiciables de Liège et Verviers, Liège, 18 novembre 2005.
Type van document : Bijdrage aan een congres (niet gepubliceerd)
Onderwerp : Deze bijdrage heeft betrekking op een onderzoek dat uitvoeriger uiteengezet werd in het boek ‘Les chiffres des prisons. Des logiques économiques à leur traduction pénale’. Vanuit een overschouwen van de evolutie van de gevangenispopulatie, over een periode van meer dan 170 jaar Belgische geschiedenis, wordt de hypothese van een verband tussen socio-economische veranderingen en het gebruik van de vrijheidsberoving geverifieerd.
L’exécution des peines. L’usage de la prison de 1830 à nos jours
Auteur : VANNESTE C.
Referentie : gepubliceerd in Politieke en sociale geschiedenis van justitie in België van 1830 tot heden - Histoire politique et sociale de la justice en Belgique de 1830 à nos jours, HEIRBAUT D., ROUSSEAUX X., VELLE K. (ed.), Die Keure -La Charte, 2004, 103-122.
Type van document : Externe publicatie - bijdrage aan collectieve publicatie
Onderwerp : Deze bijdrage kadert in een werk over de sociale en politieke geschiedenis van Justitie in België vanaf 1830. Meer in het bijzonder gaat de bijdrage in op de geschiedenis van het gebruik van de vrijheidsberoving. In eerste orde heeft de analyse betrekking op de evolutie van de verschillende types van opsluiting. De geschiedenis van de opsluiting in een gevangenis, die beschouwd wordt als een bijzonder maatschappelijk product, wordt vervolgens gereconstrueerd in functie van de hechte verbondenheid die zij vertoont met de veranderingen op socio-economisch vlak.
Auteur : DELTENRE S.
Referentie : gepubliceerd in Revue de Droit pénal et de Criminologie, 2003, 2, 168-205.
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In dit artikel wordt middels een samenlezing van enerzijds een driedimensionale analyse "stock-flux-gemidelde duur" van de gevangenispopulatie en anderzijds een analyse van de uitgesproken veroordelingen, uitgevoerd volgens een drieluik "aantal-volume-gemiddelde duur", gezocht naar de oorsprong van de penitentiaire inflatie : kan de oorsprong gevonden worden in een verzwaring van de door de rechter uitgesproken straf, of moet deze veeleer gezocht worden in wijzigingen van de praktijk en/of van de regelgeving inzake de uitvoering van vrijheidsberovende straffen?
Studie van de evolutie van de gedetineerdenpopulatie volgens misdrijfcategorie (1980-1998)
Auteur : MAES E.
Referentie : Panopticon, Tijdschrift voor strafrecht, criminologie en forensisch welzijnswerk, 2002, nr. 4 (juli-augustus), 340-350.
Typen van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : Dit artikel beschrijft de evolutie van de penitentiaire bevolking (eindejaarsbevolking) tussen 1980-1998 aan de hand van misdrijven waarvoor de gedetineerden in detentie verblijven. Na een uiteenzetting over de gehanteerde methodologie worden achtereenvolgens resultaten gepresenteerd met betrekking tot de belangrijkste misdrijfcategorieën binnen de eindejaarsbevolking (jaar 1998), de eindejaarsbevolking naar misdrijf en wettelijke toestand toe (1998), de evolutie van de eindejaarsbevolking naargelang misdrijfcategorie (1980-1998) en mogelijke verklaringen hierbij (aantal opsluitingen vs. detentieduur).
Auteur : VANNESTE C.
Referentie : gepubliceerd in Sociétés et représentations, La vie judiciaire, CREDHESS, Parijs, sept. 2002, n° 14, 213-227.
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : Deze bijdrage beoogt vanuit een analyse van de evolutie van de Belgische gevangenispopulatie van 1830 tot nu een nieuw licht te werpen op het huidige fenomeen van de gevangenisinflatie. In dit kader wordt de nauwe band die bestaat tussen socio-economische veranderingen en strafrechtelijke beteugeling, naar voor gebracht.
Pénalité, criminalité, insécurité ... et économie
Auteur : VANNESTE C.
Referentie : gepubliceerd in Délinquance et insécurité en Europe. Vers une pénalisation du social?, MARY P., PAPATHEODOROU T. (ed.), Groupe Européen de Recherches sur la Justice pénale, Bruylant, Brussel, 2001, 47-95. Type van document : Externe publicatie - bijdrage aan collectieve publicatie
Onderwerp : In het kader van een werk, waarin de hypothese van een « penalisering van het sociale » ontwikkeld wordt teneinde actuele tendensen inzake de criminele politiek in Europa bloot te leggen, onderzoekt deze bijdrage in het bijzonder de nauwe relatie tussen enerzijds socio-economische veranderingen en anderzijds strafrechtelijke beteugeling.
Les chiffres de prisons. Des logiques économiques à leur traduction pénale
Auteur : VANNESTE C.
Referentie : L'Harmattan, collection Logiques Sociales, série Déviance et Société, 2001, 229 p. (info)
Type van document : Boek
Onderwerp : Zoals het overgrote deel van de Europese landen, kent België sedert de jaren 1970 een aanhoudende aangroei van de gevangenispopulatie. Hoe kan deze evolutie verklaard worden ? Welke denkpistes kunnen voorgesteld worden om deze evolutie te begrijpen ? Dit boek richt zich over een periode van bijna 170 jaar van de Belgische geschiedenis op zowel de gevangenis « cijfers », de « cijfers » met betrekking tot de bedrijvigheid van de strafrechtsbedeling als de significante « cijfers » met betrekking tot de economische en sociale ontwikkeling.
Studie van de evolutie van de gedetineerdenpopulatie volgens misdrijfcategorie (1980-1998)
Auteur : MAES E.
Referentie : Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Hoofdafdeling Criminologie, Brussel, 11 september 2001, 15p. + bijl.
Type van document : Onderzoeksrapport - studienota
Onderwerp : Deze studienota beschrijft de evolutie van de penitentiaire bevolking (eindejaarsbevolking) tussen 1980-1998 aan de hand van misdrijven waarvoor de gedetineerden in detentie verblijven. Na een uiteenzetting over de gehanteerde methodologie worden achtereenvolgens resultaten gepresenteerd met betrekking tot de belangrijkste misdrijfcategorieën binnen de eindejaarsbevolking (jaar 1998), de eindejaarsbevolking naar misdrijf en wettelijke toestand toe (1998), de evolutie van de eindejaarsbevolking naargelang misdrijfcategorie (1980-1998) en mogelijke verklaringen hierbij (aantal opsluitingen vs. detentieduur).
Auteur : VANNESTE C.
Referentie : gepubliceerd in Revue de Droit pénal et de Criminologie, 2000, 6, 689-723.
Type van document: Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In dit artikel dat de samenvatting van een doctoraatsthesis bevat, wordt een voorstelling gegeven van een analyse van de evolutie van de Belgische gevangenispopulatie over bijna 170 jaar. Nadat de interne dynamieken binnen het strafrechtsbedelingssysteem blootgelegd worden, wordt in het bijzonder de hypothese van een band tussen enerzijds strafrechtelijke beteugeling en anderzijds economische onzekerheid onderzocht.
Simulations de la population pénitentiaire en fonction de scénarios d’aménagement des peines
Auteurs : DELTENRE S., MAES E.
Referentie : Institut National de Criminalistique et de Criminologie, Département de Criminologie, Note à l’attention du Ministre de la Justice, Bruxelles, 4 décembre 2000, 12 p.
Type van document : Onderzoeksrapport - studienota
Onderwerp : In deze nota wordt op basis van cijfergegevens met betrekking tot de uitgesproken straffen en met betrekking tot de gevangenispopulatie een simulatie gemaakt van de te verwachten gevangenispopulatie van veroordeelden tot 2004, enerzijds in de hypothese dat de straffen volledig worden uitgevoerd (zonder mogelijkheid tot vervroegde invrijheidstelling) en anderzijds in de hypothese dat de straffen voor 50% worden uitgevoerd.
