Voorwaardelijke invrijheidstelling
Van de inhoud van de documenten mag geen enkel gebruik worden gemaakt zonder uitdrukkelijke en nauwkeurige bronvermelding.
Productie en exploitatie van gegevens betreffende de toepassing van de wet houdende oprichting van strafuitvoeringsrechtbanken en de wet betreffende de externe rechtspositie van gedetineerden
Auteurs : MAES E., VANNESTE, C. (dir.)
Referentie : FOD Justitie, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Brussel, september 2008, 10p.
Type van document: Voorstelling van onderzoeksproject
Onderwerp : Dit onderzoek heeft betrekking op de aanmaak en analyse van een aantal statistische gegevens met betrekking tot de toepassing van de nieuwe wetgeving inzake de externe rechtspositie van veroordeelden tot vrijheidsberovende straf en de oprichting van strafuitvoeringsrechtbanken. In het kader van dit project zal in eerste orde hoofdzakelijk worden gewerkt op basis van de gegevens die worden geregistreerd in de voor de strafuitvoeringsrechtbanken ontworpen databank SURTAP.
Auteurs : MAES, E. (i.s.m. Samuel DELTENRE en Willy VAN DEN BERGH)
Referentie : FOD Justitie, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Brussel, 26 september 2006, 37p. + bijlagen
Type document: Onderzoeksnota
Onderwerp : In deze onderzoeksnota wordt gerapporteerd over een kleinschalig onderzoek naar de anno 2006 gehanteerde werkwijze inzake strafberekening en –uitvoering van gevangenisstraffen en de implicaties ervan voor de omvang van de gevangenispopulatie. Ter illustratie wordt één en ander ondersteund met empirische gegevens over o.a. de ‘ouderdom’ van nog steeds in uitvoering zijnde vonnissen tot vrijheidsberovende straf. Eveneens worden een aantal alternatieve pistes geformuleerd, waarbij telkens wordt nagegaan welke implicaties de voorgestelde ingrepen zouden hebben in de praktijk.
Auteurs : MAES, E.
Referentie : FOD Justitie, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Brussel, december 2005 (met update: mei 2006), 10p. + bijlagen
Type document:Onderzoeksnota
Onderwerp : In deze onderzoeksnota wordt verslag gedaan van een kleinschalig simulatie-onderzoek naar de werklast van de strafuitvoeringsrechtbanken die sedert 1 februari 2007 operationeel zijn. Voor deze analyse werd, uitgaande van de stand van zaken van het wetgevingsproces in maart 2005, gebruik gemaakt van cijfergegevens met betrekking tot de strafuitvoering tijdens het jaar 2004. Deze simulatie-oefening kadert binnen een ruimer onderzoeksproject in verband met de opvolging van de toepassing van het nieuwe wetgevend kader inzake strafuitvoeringsrechtbanken en externe rechtspositie van veroordeelden tot vrijheidsstraf.
De voorwaardelijke invrijheidstelling in België: wetgeving, beleid en praktijk
Auteur : MAES E.
Referentie : Paper gepresenteerd op het congres van de Nederlandse Vereniging voor Kriminologie (Den Haag, 17 juni 2004), 30p.
Type van document : Bijdrage aan een congres (niet gepubliceerd)
Onderwerp : In deze bijdrage wordt het systeem van de voorwaardelijke invrijheidstelling in België nader toegelicht. Naast een schets van het actuele wetgevend kader wordt eveneens ingegaan op de praktische toepassing van de voorwaardelijke invrijheidstelling en worden ook de aangekondigde hervormingsvoorstellen onder de loep gehouden. Ruime aandacht wordt ook besteed aan de voorstellen tot herinvoering van VI in Nederland en mogelijke nieuwe criminologische onderzoekspistes die de invoering van VI in Nederland met zich zou kunnen meebrengen.
Voorwaardelijke invrijheidstelling. Nederland en België door een criminologische bril
Auteurs : GOETHALS J., MAES E.
Referentie : Tijdschrift voor Criminologie, 2004 (Jubileumuitgave – 30 jaar NVK, 45 jaar TvC: Criminologie in Nederland - Een Vlaamse spiegel), 30-41
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift (met coauteur niet verbonden aan het NICC)
Onderwerp : In deze bijdrage worden naar aanleiding van de discussie die in Nederland sedert enige jaren wordt gevoerd in verband met de mogelijke herinvoering van een systeem van voorwaardelijke invrijheidstelling, enkele mogelijks interessante criminologische onderzoekspistes naar de V.I.-praktijk voorgesteld. Daarbij wordt tevens ingegaan op reeds beschikbaar onderzoek in Nederland en België en op de bestaande lacunes in de kennis over de V.I.-praktijk in beide landen.
Auteur : MAES E.
Referentie : Revue de Droit Pénal et de Criminologie, 2003, nr. 2 (février), 206-231
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In dit artikel worden de belangrijkste resultaten gepresenteerd van een onderzoek dat werd verricht naar het functioneren van de commissies voor de voorwaardelijke invrijheidstelling, en van een onderzoek op basis van penitentiaire data naar de evolutie van de toepassing van de voorwaardelijke invrijheidstelling (relatief belang, differentiatie naargelang strafduur, ...). Ook (methodologische) problemen die zich actueel stellen met betrekking tot onderzoek naar de V.I.-toepassing worden in dit kader belicht. Bij wijze van conclusie worden enkele concrete wetswijzigingen en praktische innovaties bepleit.
Auteur : MAES E.
Referentie : Panopticon, Tijdschrift voor strafrecht, criminologie en forensisch welzijnswerk, 2003, nr. 4 (juli-augustus), 400-415
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In dit artikel worden op basis van vroeger onderzoek naar het functioneren van de commissies voor de voorwaardelijke invrijheidstelling en nieuw onderzoek op basis van cijfergegevens gepubliceerd in de jaarverslagen van het 'Overlegplatform V.I.' enkele (kwantitatieve) aspecten van de besluitvormingspraktijk van voornamelijk de Nederlandstalige V.I.-commissies onder de loep genomen. Eén en ander wordt in een afsluitende paragraaf ook gerelateerd aan de praktijk aan de andere kant van de taalgrens (Franstalige commissies).
De hervorming van de voorwaardelijke invrijheidstelling in Frankrijk. Zijn er ook lessen te trekken voor de Belgische situatie?
Auteurs : MAES E., PIETERS F.
Referentie : Tijdschrift voor Strafrecht. Jurisprudentie, nieuwe wetgeving en doctrine voor de praktijk, 2002, nr. 1 (maart), 2-15.
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift (met coauteur niet verbonden aan het NICC)
Onderwerp : Dit artikel beschrijft de belangrijke hervorming van de voorwaardelijke invrijheidstelling en de daaraan gerelateerde besluitvormingsinstanties die in 2000 in Frankrijk werd doorgevoerd, en vergelijkt deze ontwikkeling met de bestaande situatie in België. Afsluitend worden op grond van een vergelijking met de Franse regeling ook enkele concrete voorstellen gedaan voor een mogelijke verdere wetswijziging in België.
Auteur : MAES E.
Referentie : Panopticon, Tijdschrift voor strafrecht, criminologie en forensisch welzijnswerk, 2001, nr. 6 (november-december), 541-570, err. 2002, nr. 2, (maart-april), 187
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In deze bijdrage worden, mede gesteund op penologische onderzoeksliteratuur en doctrinale bijdragen inzake penitentiair recht, enkele beschouwingen geformuleerd in het licht van de toentertijd in het vooruitzicht gestelde oprichting van zgn. strafuitvoeringsrechtbanken. Enerzijds wordt ingegaan op de wijze waarop idealiter vorm kan worden gegeven aan de voorwaardelijke invrijheidstelling (met inbegrip van de toelaatbaarheidsvoorwaarden, de procedure, etc.), anderzijds wordt gereflecteerd over de wijze waarop het best de vooropgestelde besluitvormingsinstantie kan worden geconceptualiseerd.
Het nieuwe wettelijke kader. Historiek, inhoud en commentaren
Auteurs : MAES E.
Referentie : gepubliceerd in Metanoia, Driemaandelijks contactblad Katholieke Aalmoezeniersdienst bij het gevangeniswezen, maart 2002, 7-41 (overname van Deel 1 ‘Het nieuwe wettelijke kader: historiek, inhoud en commentaren’ uit het onderzoeksrapport ‘De V.I.-commissies in actie’ in een door de redactie herwerkte versie)
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : Deze bijdrage belicht de ontstaansgeschiedenis van de nieuwe wetgeving inzake voorwaardelijke invrijheidstelling die in 1998 werd ingevoerd, en beschrijft de belangrijkste aspecten van deze nieuwe wetgeving. O.m. komen hierbij aan bod: de toelaatbaarheidsvoorwaarden voor voorwaardelijke invrijheidstelling, de advies- en besluitvormingsinstantie, de procedure tot voorwaardelijke invrijheidstelling, en het verloop van de post-penitentiaire begeleiding.
Auteur : MAES E.
Referentie : Metanoia, Driemaandelijks contactblad Katholieke Aalmoezeniersdienst bij het gevangeniswezen, maart 2002, 48-64.
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In dit artikel worden de belangrijkste resultaten gepresenteerd van een onderzoek dat werd verricht naar het functioneren van de toen pas operationeel zijnde commissies voor de voorwaardelijke invrijheidstelling, en dit vanuit een zowel kwantitatief als kwalitatief perspectief. Onder meer wordt ingegaan op de duur van de advies- en besluitvormingsprocedure, de V.I.-toekenningsgraad, de opgelegde voorwaarden, alsook de criteria en besluitvormingslogica’s die worden gehanteerd door de verschillende (Nederlandstalige) V.I.-commissies.
Auteur : MAES E.
Referentie : Fatik, Tijdschrift voor strafbeleid en gevangeniswezen, 2001, nr. 91 (september), 4-14.
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In dit artikel worden de belangrijkste resultaten gepresenteerd van een onderzoek dat werd verricht naar het functioneren van de toen pas operationeel zijnde commissies voor de voorwaardelijke invrijheidstelling, en dit vanuit een zowel kwantitatief als kwalitatief perspectief. Onder meer wordt ingegaan op de duur van de advies- en besluitvormingsprocedure, de V.I.-toekenningsgraad, de opgelegde voorwaarden, alsook de criteria en besluitvormingslogica’s die worden gehanteerd door de verschillende (Nederlandstalige) V.I.-commissies.
Het wettelijk kader: korte historiek, inhoud en commentaren
Auteur : MAES E.
Referentie : In Voorwaardelijke invrijheidstelling: wetgeving, predictie en begeleiding, GOETHALS J., BOUVERNE-DE BIE M. (ed.), Gent, Academia Press, 2000, 1-57.
Type van document : Externe publicatie - Bijdrage in een collectieve publicatie
Onderwerp : Deze bijdrage belicht de ontstaansgeschiedenis van de nieuwe wetgeving inzake voorwaardelijke invrijheidstelling die in 1998 werd ingevoerd, en beschrijft de belangrijkste aspecten van deze nieuwe wetgeving. O.m. komen hierbij aan bod: de toelaatbaarheidsvoorwaarden voor voorwaardelijke invrijheidstelling, de advies- en besluitvormingsinstantie, de procedure tot voorwaardelijke invrijheidstelling, en het verloop van de post-penitentiaire begeleiding.
Auteurs : VANNESTE C., MAES E., DUPIRE V., TORO F.
Referentie : Ministerie van Justitie/Ministère de la Justice, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie/Institut National de Criminalistique et de Criminologie (N.I.C.C./I.N.C.C.), Brussel/Bruxelles, augustus/août 2000, 355p. + bijl./annexes
Type van document : Onderzoeksrapport
Onderwerp : In dit rapport wordt verslag gedaan van een onderzoek naar het functioneren van de commissies voor de voorwaardelijke invrijheidstelling. De rapportage richt zich naar de verschillende onderzoeksopdrachten, nl. de evaluatie op korte termijn (analyse van besluitvormingscriteria en onderzoek naar de toepassing van de besluitvormingscriteria op basis van observaties van zittingen van de V.I.-commissies), de uitwerking van een registratie-instrument, en een evaluatie met het oog op de oprichting van strafuitvoeringsrechtbanken (op basis van de ervaringen van de V.I.-commissies en de verrichte observaties, en relevante vakliteratuur).
Het N.I.C.C. en het onderzoek naar de nieuwe procedure van voorwaardelijke invrijheidstelling
Auteurs : VANNESTE C., DUPIRE V., MAES E.
Referentie : Winket, Tijdschrift van de Federatie van Vlaamse Gevangenisdirecteurs, 1999, 40-46.
Type van document : Externe publicatie - artikel in tijdschrift
Onderwerp : In deze bijdrage wordt een onderzoek voorgesteld naar het functioneren van de commissies voor de voorwaardelijke invrijheidstelling. Toelichting wordt verstrekt bij de verschillende onderzoeksopdrachten, nl. de evaluatie op korte termijn (analyse van besluitvormingscriteria en onderzoek naar de toepassing van de besluitvormingscriteria), de uitwerking van een registratie-instrument, en een evaluatie met het oog op de oprichting van strafuitvoeringsrechtbanken.
